İstanbul Şairlerinden İstanbul Şiirleri

HAYÂL ŞEHİR (Yahya Kemal Beyatlı)



Git bu mevsimde, gurup vakti, Cihangir'den bak!
Bir zaman kendini karşındaki rü'yâya bırak!
Başkadır çünkü bu akşam bütün akşamlardan;
Güneşin vehmi saraylar yaratır camlardan;
O ilâh isteyip eğlence hayalhânesine,
Çevirir camları birden peri kâşânesine.
Som ateşten bu saraylarla bütün karşı yaka
Benzer üç bin sene evvelki mutantan şarka.
Mestolup içtiği altın şarabın zevkinden,

Elde bir kırmızı kâseyle ufuktan çekilen,
Nice yüz bin senedir şarkın ışık mîmarı
Böyle mâmûr eder ettikçe hayâl Üsküdar'ı.
O ilâhın bütün ilhâmı fakat ânîdir;
Bu ateşten yaratılmış yapılar fânîdir;
Kaybolur hepsi de bir anda kararmakla batı.

Az sürer gerçi fakîr Üsküdar'ın saltanatı;
Esef etmez güneşin şimdi neler yıktığına;
Serviler şehri dalar kendi iç aydınlığına,
Ezelî mağrifetin böyle bir iklîminde
Altının göz boyamaz kalpı kadar hâlisi de.
Halkının hilkati her semtini bir cennet eden
Karşı sâhilde, karanlıkta kalan her tepeden,
Gece, birçok fıkarâ evlerinin lâmbaları
En sahîh aynadan aksettiriyor Üsküdar'ı

Yahya Kemal Beyatlı

....................................................................................................................................

Sis

Sarmış ufuklarını senin gene inatçı bir duman, 

beyaz bir karanlık ki, gittikçe artan 

ağırlığının altında herşey silinmiş gibi, 

bütün tablolar tozlu bir yoğunlukla örtülü; 

tozlu ve heybetli bir yoğunluk ki, bakanlar 

onun derinliğine iyice sokulamaz, korkar! 

Ama bu derin karanlık örtü sana çok lâyık; 

lâyık bu örtünüş sana, ey zulümlér sâhası! 

Ey zulümler sâhası... Evet, ey parlak alan, 

ey fâcialarla donanan ışıklı ve ihtişamlı sâha! 

Ey parlaklığın ve ihtişâmın beşiği ve mezarı olan, 

Doğu’nun öteden beri imrenilen eski kıralıçesi! 

Ey kanlı sevişmeleri titremeden, tiksinmeden 

sefahate susamış bağrında yaşatan. 

Ey Marmara’nın mavi kucaklayışı içinde 

sanki ölmüş gibi dalgın uyuyan canlı yığın. 

Ey köhne Bizans, ey koca büyüleyici bunak, 

ey bin kocadan artakalan dul kız; 

güzelliğindeki tâzelik büyüsü henüz besbelli, 

sana bakan gözler hâlâ üstüne titriyor. 

Dışarıdan, uzaktan açılan gözlere, süzgün 

iki lâcivert gözünle nekadar canayakın görünüyorsun! 

Canayakın, hem de en kirli kadınlar gibi; 

içerinde coşan ağıtların hiç birine aldırış etmeden. 

Sanki bir hâin el, daha sen şehir olarak kuruluyorken, 

lânetin zehirli suyunu yapına katmış gibi! 

Zerrelerinde hep riyakârlığın pislikleri dalgalanır, 

İçerinde temiz bir zerre aslâ bulamazsın. 

Hep riyânın çirkefi; hasedin, kârgüdmenin çirkeflikleri; 

Yalnız işte bu... Ve sanki hep bunlarla yükselinecek. 

Milyonla barındırdığın insan kılıklarından 

Parlak ve temiz alınlı kaç adam çıkar? 

Örtün, evet ey felâket sahnesi... Örtün artık ey şehir; 

örtün, ve sonsuz uyu, ey dünyanın koca kahbesi! 

Ey debdebeler, tantanalar, şanlar, alaylar; 

Kaatil kuleler, kal’ali ve zindanlı saraylar. 

Ey hâtıraların kurşun kaplı kümbetlerini andıran, câmîler; 

ey bağlanmış birer dev gibi duran mağrur sütunlar ki, 

geçmişleri geleceklere anlatmıya memurdur; 

ey dişleri düşmüş, sırıtan sur kafilesi. 

Ey kubbeler, ey şanlı dilek evleri; 

ey doğruluğun sözlerini taşıyan minâreler. 

Ey basık tavanlı medreseler, mahkemecikler; 

ey servilerin kara gölgelerinde birer yer 

edinen nice bin sabırlı dilenci gürûhu; 

“Geçmişlere Rahmet! ” diye yazılı kabir taşları. 

Ey türbeler, ey herbiri velvele koparan bir hâtıra 

canlandırdığı halde sessiz ve sadâsız yatan dedeler! 

Ey tozla çamurun çarpıştığı eski sokaklar; 

ey her açılan gediği bir vak’a sayıklıyan 

vîrâneler, ey azılıların uykuya girdikleri yer. 

Ey kapkara damlariyle ayağa kalkmış birer mâtemi 

sembole eden harap ve sessiz evler; 

ey herbiri bir leyleğe yahut bir çaylağa yuva olan 

kederli ocaklar ki, bütün acılıklariyle somutmuş, 

ve yıllardır tütmek ne... çoktan unutulmuş! 

Ey mîdelerin zorlaması zehirinden ötürü 

her aşâlığı yiyip yutan köhne ağızlar! 

Ey tabi’atin gürlükleri ve nimetleriyle dolu 

bir hayata sâhip iken, aç, işsiz ve verimsiz kalıp 

her nâmeti, bütün gürlükleri, hep kurtuluş sebeplerini 

gökten dilenen tevekkül zilleti ki.. sahtadir! 

Ey köpek havlamaları, ey konuşma şerefiyle yükselmiş 

olan insanda şu nankörlüğe lânet yağdıran feryât! 

Ey faydasız ağlayışlar, ey zehirli gülüşler; 

ey eksinlik ve kaderin açık ifadesi, nefretli bakışlar! 

Ey ancak masalların tanıdığı bir hâtıra: Nâmus; 

ey adamı ikbâl kıblesine götüren yol: Ayak öpme yolu. 

Ey silahlı korku ki, öksüz ve dulların ağzındaki 

her tâlih şikayeti yapageldiğin yıkımlardan ötürüdür! 

Ey bir adamı korumak ve hürriyete kavuşturmak için 

yalnız teneffüs hakkı veren kanun masalı! 

Ey tutulmıyan vaitler, ey sonsuz muhakkak yalan, 

ey mahkemelerden biteviye kovulan “hak”! 

Ey en şiddetlikuşkularla duygusu kö¨rleşerek 

vicdanlara uzatılan gizli kulaklar; 

ey işitilmek korkusuyle kilitlenmiş ağızlar. 

Ey nefret edilen, hakîr görülen millî gayret! 

Ey kılıç ve kalem, ey iki siyasî mahkûm; 

ey fazilet ve nezâketin payı, ey çoktan unutulan bu çehre! 

Ey korku ağırlığından iki büklüm gemeye alışmış 

zengin – fakir herkes, meşhur koca bir millet! 

Ey eğilmiş esir baş, ki ak-pak, fakat iğrenç; 

ey tâze kadın, ey onu tâkîbe koşan genç! 

Ey hicran üzgünü ana, ey küskün karı-koca; 

ey kimsesiz; âvâre çocuklar... Hele sizler, 

hele sizler... 

Örtün, evet, ey felâket sahnesi... Örtün artık ey şehir; 

Örtün, ve sonsuz uyu, ey dünyanın koca kahpesi! 

Tevfiz Fikret 

18 Şubat 1317

...................................................................................................................................................

Necip Fazıl Kısakürek - CANIM İSTANBUL

Ruhumu eritip de kalıpta dondurmuşlar; 

Onu İstanbul diye toprağa kondurmuşlar. 

İçimde tüten birşey; hava, renk, eda, iklim; 

O benim, zaman, mekan aşıp geçmiş sevgilim. 

Çiçeği altın yaldız, suyu telli pulludur; 

Ay ve güneş ezelden iki İstanbulludur. 

Denizle toprak, yalnız onda ermiş visale, 

Ve kavuşmuş rüyalar, onda, onda misale. 

İstanbul benim canim; 

Vatanim da vatanim... 

İstanbul, 

İstanbul... 

Tarihin gözleri var, surlarda delik; 

Servi, endamlı servi, ahirete perdelik... 

Bulutta saha kalkmış Fatih'ten kalma kir at; 

Pırlantadan kubbeler, belki bir milyar kırat... 

Şahadet parmağıdır göğe doğru minare; 

Her nakısta o mana: Öleceğiz ne çare? 

Hayattan canlı olum, günahtan baskın rahmet; 

Beyoğlu tepinirken ağlar Karaca Ahmet... 

O manayı bul da bul! 

İlle İstanbul’da bul! 

İstanbul, 

İstanbul... 

Boğaz gümüş bir mangal, kaynatır serinliği; 

Çamlıca'da, yerdedir göklerin derinliği. 

Oynak sular yalının alt katına misafir; 

Yeni dünyadan mahzun, resimde eski sefir. 

Her aksam camlarında yangın çıkan Üsküdar, 

Perili ahşap konak, koca bir şehir kadar... 

Bir ses, bilemem tambur gibi mi, uda gibi mi? 

Cumbalı odalarda inletir katibi mi... 

Kadını keskin bıçak, 

Taze kan gibi sıcak. 

İstanbul, 

İstanbul... 

Yedi tepe üstünde zaman bir gergef isler! 

Yedi renk, yedi sesten şayisiz belirişler... 

Eyüp oksuz, Kadıköy süslü, Moda kurumlu, 

Adada rüzgar, ucan eteklerden sorumlu. 

Her şafak Hisarlarda oklar çıkar yayından 

Hala çığlıklar gelir Topkapı sarayından. 

Ana gibi yar olmaz, İstanbul gibi diyar; 

Güleni söyle dursun, ağlayanı bahtiyar... 

Gecesi sümbül kokan 

Türkçe’si bülbül kokan, 

İstanbul, 

İstanbul...

.........................................................................................................................

 CEVİZ AĞACI

Başım köpük köpük bulut, içim dışım deniz, 

ben bir ceviz ağacıyım Gülhane Parkı'nda, 

budak budak, şerham şerham ihtiyar bir ceviz. 

Ne sen bunun farkındasın, ne polis farkında.

Ben bir ceviz ağacıyım Gülhane Parkı'nda. 

Yapraklarım suda balık gibi kıvıl kıvıl. 

Yapraklarım ipek mendil gibi tiril tiril, 

koparıver, gözlerinin, gülüm, yaşını sil. 

Yapraklarım ellerimdir, tam yüz bin elim var. 

Yüz bin elle dokunurum sana, İstanbul'a. 

Yapraklarım gözlerimdir, şaşarak bakarım. 

Yüz bin gözle seyrederim seni, İstanbul'u. 

Yüz bin yürek gibi çarpar, çarpar yapraklarım.

Ben bir ceviz ağacıyım Gülhane Parkı'nda. 

Ne sen bunun farkındasın, ne polis farkında. 

Nâzım HİKMET

........................................................................................................................................................

Garip İstanbulumun Türküsü{ Ziya Osman Saba}

Garip İstanbulumun türküsü…

Topkapılısı, Karagümrüklüsü, Eyüplüsü.

Fakir fukara, dulu, yetimi,

Gariplerin türküsü…

Oturmuş Yenicami merdivenine,

“Yeni Hayat” satan ak saçlı nine.

Bir duvar dibinde el açar kimi,

Yalvarışı ninni olur dudağında,

Bir anadır; çocuğu kucağında.

Garip İstanbulumun türküsü…

Gelseler bir araya beşi onu,

Yaşayanlar görmeden rahat yüzü,

Hepsinin bükük boynu,

Hepsinin mahzun yüzü.

Garip İstanbulumun türküsü

Her sabah o tramvay, otomobil gürültüsü,

Herkesin bir türlü işi,

Araba sürücüsü, sokak süpürücüsü.

Garip İstanbulumun türküsü…

Türkülerin en hüzünlüsü;

Yeni doğmuşlar, emekleyenler,

Kulübesinde, izbesinde…

Gün görmemiş insanlar,

Konuşanlar, bir hüzünle sesinde,

Susanlar, susanlar… 

............................................................................................................................

İstanbul'u Dinliyorum

İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı

Önce hafiften bir rüzgar esiyor;

Yavaş yavaş sallanıyor

Yapraklar, ağaçlarda;

Uzaklarda, çok uzaklarda,

Sucuların hiç durmayan çıngırakları

İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı.

İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı;

Kuşlar geçiyor, derken;

Yükseklerden, sürü sürü, çığlık çığlık.

Ağlar çekiliyor dalyanlarda;

Bir kadının suya değiyor ayakları;

İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı.

İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı;

Serin serin Kapalıçarşı

Cıvıl cıvıl Mahmutpaşa

Güvercin dolu avlular

Çekiç sesleri geliyor doklardan

Güzelim bahar rüzgarında ter kokuları;

İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı.

İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı;

Başımda eski alemlerin sarhoşluğu

Loş kayıkhanelerıyle bir yalı;

Dinmiş lodosların uğultusu içinde

İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı.

İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı;

Bir yosma geciyor kaldırımdan;

Küfürler, şarkılar, türküler, laf atmalar.

Bir şey düşüyor elinden yere;

Bir gül olmalı;

İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı.

İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı;

Bir kuş çırpınıyor eteklerinde;

Alnın sıcak mı, değil mi, biliyorum;

Dudakların ıslak mı, değil mi, biliyorum;

Beyaz bir ay doğuyor fıstıkların arkasından

Kalbinin vuruşundan anlıyorum;

İstanbul'u dinliyorum.

Orhan Veli Kanık

......................................................................................................................

                             BARBAROS MEYDANI

Biliyorum ayıp ve mânasız 

Ama peşlerinden gidiyorum 

Gezmeye çıktıkları vakit 

Ana kız. 

Utanır da belki 

Anasının sırtındaki 

Yeldirmeden, 

Kız bir adım önde gider 

Sezdirmeden. 

Beşiktas'ta Barbaros Meydanı 

Sağı anıt, solu türbe 

Ortası kare şeklinde, 

Parkıdır yoksulların 

Bilhassa yaz ayları. 

Fidanların, mezarların önünde 

Yontulu taşlar çepçevre, 

Yer yer banklar konulmuş, 

Meydana dolmuş millet 

Sıra sıra oturmuş. 

Ah genç kız kalbi, 

Sıralara bakar elbet. 

Meydanın ilerisi deniz kıyısı 

Karaya çekilmiş kayıklar 

İskele gazinosu yanda 

Sulara dökülmüş ışıklar 

Üsküdar şu karşısı. 

O nemli topraklara 

Ana çöker yorgun argın, 

Kalmış gözü arkada 

Kendi ayakta kızın.

Behçet Necatigil......................................................................................................................

İSTANBUL ŞEHRİ AĞLIYOR

şimdi gökler mecnun rüzgâr yolcu bulutlar

şimdi yürek sarhoş kağıt sarhoş kalem sarhoş

minareler elpençe divan durmaktan usanmış

mavi yeşil neon lâmbaları bir sönüp bir yanıyor

son tramvaylar fren çözüp uykuya doğru uzamış

ve iliklerine kadar geçmiş efkâr

istanbul şehri ağlıyor

ben mehtabı içmişim gökyüzü içime akmış

onlar anadan üryan ansızın karşıma çıkmışlar

bir hayal bir rüya gibi gelip elimi sıkmışlar

kimisi feshane'den kimisi Beykoz fabrikası'ndan

gözleri nemli değilmiş ama galiba açmışlar

bu kan mıdır kızılcık mıdır mum gibi veremliler

ölüm gezer gölgeniz misâli arkanızdan

merhaba mahkûmlar kelepçeliler

yumruklarınız koparılmak istemez hayat kavgasından

yalnız sen yağma yağmur vurma kalbime kalbime

bulutlar seni almasın karanlık kana girmesin

çıkmış bir yol sefere çıkmaz olası rüzgâr

şimdi bütün türkiye bir anne gibi uyumuş

ah benim anadolu'm ah benim türkiye'm

yarana merhem olsam gözlerimi sürsem

bu çocuklar merinos fabrikası'nın işçileri bursa'dan

bunlar kömür kesilmiş kalbini söker yeraltından

söndürme lâmbamı rüzgâr bulutlar beni almasın

kaldırımlar dinleniyor başını toprağa koymuş

ne zincirler örmüşüz gözyaşlarından

bırakın İstanbul şehri kana kana ağlasın

ATTİLÂ İLHAN

...................................................................................................................................................

Bir Gün İcadiye’de(Ahmet Hamdi Tanpınar)

Bir gün İcadiye`de veya Sultantepe`de,
Bir beste kanatlanır, birden olduğun yerde

Bir kainat açılır, geniş, sonsuz, büyülü,
Bu günün rüzgarında yıkanan mazi gülü

Dağılır yaprak yaprak hayalindeki suya
Bir başka gözle bakarsın ömür denen uykuya.

Belki en hulyalısı duyduğun masalların
O şafak saltanatı korularda dalların

Her ufku tek başına bekleyen eski camlar
Bir sır gibi ömründen sızdırılmış akşamlar,

Ardıçla kestanenin her yıllık macerası
Harap mezarlıklarda ölülerin duası

Gelir ve tekrar doğar ölmüş sandığın aşka
Anlarsın ölüm yoktur geçen zamandan başka.

..................................................................................................

ÜSTÜME VARMA İSTANBUL 

Üstüme varma İstanbul 

Sana geldim, içim ümitlerle dolu
Beni sarhoş etme İstanbul,ne olur
Bir gün ebnde eririm caddelerindee...
Çürür kemiklerim adım unutulur

Yine sen kalırsın dipdiri, sımsıcak
Göğün bulutların denizlerin kalır
Oynama İstanbul, benimle oynama
Bir gün öldürür ben bu dert,bu kahır
Ezilmiş ellerimin arasında başım
Bu yeryüzünde başka çarem kalmamamış
İşte gelip kapılarına dayanmışım

Karşında yıkılmış bir duvar gibiyim
Beni sarhoş etme,başım dönüyor
Üstüme varma İstanbul,kederliyim. ..

...................................................................................................................................................

İstanbul Olmak


Değişen belki Boğaz'ın suları,
Bu İstanbul sabahında seni buluyorum.
Nasıl söylemeli bilmemki -aşağı yukarı-
Ben İstanbul'a geldim mi, İstanbul oluyorum..

Bebek'te ellerin, Kücüksu'da yüzün,
Sırtında deniz mavisi bluzun;
Kavak ağaçlarınca ince uzun
Bir İstanbul sabahında seni buluyorum.

Düştü pencerelere bir günaydın,
Evlerin, yolların uyanması yakın,
Tek çizgide şimdi dün,bu gün ve yarın
Bir İstabul sabahında seni buluyorum.

Beni Eyüp'e götürür bulutlar,
Belki onlarında bir bildigi var.
Şarabım beyoğlu, ekmegim Üsküdar,
Ben İstanbul'a geldim mi,İstanbul oluyorum..

Çok uzaklardan gelmişim,ıslanmışım,
Şiir yazmak değil sevmek işim;
Ne olur,bozulmasın düşüm,
Bu İstanbul sabahında seni buluyorum

Ben İstanbul'a geldim mi,İstanbul oluyorum

Mustafa Necati Karaer

......................................................................................................................

Tahtakale
Edip Cansever
Gövdesi ince uzun, eliyse peynir ekmekli
Beni mi süzüyor ne, çay mı içiyor ne, anlamadım
Bir asker, öyle bir asker ki, doğduğu günden beri izinli
Dünyaya izinli, kadına izinli, sevmeye izinli
Bilmem ki nasıl olmuş her yerden çıkıvermişler
Ürkek ve devamlı insan yüzleri.

Güneşler gidiyor camlarda, Bayburt'ta akşam yemeği
Kolunu kaldırıyor biraz, yüzünü ekşitiyor biraz,
biraz da Donkişotvari
Biriyse elini atmış durmadan karıştırıyor
Cebini karıştırıyor, güldükçe gülüyor kadının biri
Güldükçe gülüyor ya da gülmüyor işte güldükçe
Adamla sıkıntı çatılmış silahlar gibi.

Çocuksun, anlamıyorsun, süslemişler her yeri
Dokunsan ağlayacak, konuşsan
susmayacaklar bir daha
Elleri vardır bilseniz, durmadan bizi gösterir elleri
Baksanız bakılırlar, sevseniz sevilirler kimseye benzemeden
Biri de bir kadındır alınmış efsanelerden
Bir kadındır güzelim unutmuş erkekleri.

Bu sandık, tahta sandık, üstünde gül resimleri
Yanında bir adamla sanırım doğu illerinden
Üç asker tıraş olmuş, beyaza kesmiş yüzleri
Şeker mi yiyorlar ne, düş mü kuruyorlar ne, anlamadım
Belki de bir Tanrısı var acının, hüznün, ayrılığın
Ki durup dururken öyle ansızın yürüdükleri...

......................................................................................................................

BİR KENTİN DIŞARDAN GÖRÜNÜŞÜ

Bütün bir gün derin suları kolladı şunun için

Bir çoban mevsimini geçirmek için saçının billûrundan

Üç kulesi altı şairi sayısız minareleri

Ve yer yer uçuklamış kıyılarıyla

Bu kent bütün bir gün. Hadi gidelim.

O senin bir türlü belleyemediğin

Kuştur. Bir türkünün hallacında dağılmış

Keçedir. Onu Doğuda nehirlerin kaynaklarına basıyorlar

Balkondur. En bencil sarmaşığa çekilidir tetiği

Lekedir. Eski Frikya üzümünden inansız menekşeden

Taştır. Bizansın yıkılışını kibirle sürdürmektedir

Çocuktur. Babasınınkine benzer annesinin yüzü

Çünkü mutlu İstanbul kadını alır erkeğinin yüzünü

Çünkü daha dün dört tarafından çekiştirilmiş utancınla

Şiirine güvenli bir barınak aramıştın

İnce parmaklarıyla

Aralamaya çalışırken kederini

Sen yitip giden aşkta

Senin kahkahanın boğumlarında

Söz temiz değil

İklim. Devrik tezgâhı güneşin

Sokaklardan kadınsı bir seccade gibi akıyor iklim

Gözlerimiz bozuluyor kanımızın gürültüsünden

Kırmızılar bitişiyor hiçbir şey kesin değil

Tenteler gökyüzüne bir folklor kazandırıyor

Yeni yapıların kemeliği ve akasya

Ve çınar. Yelesinin içinde tükenmiş bir aslan

Ve sütunlar başıbozuk devriyeleri

Ne kuşatmalar ne dostluklar pahasına

Büyük bir mutfak yaratmış bir imparatorluğun,

Yalnız sütunlar savunuyor serinliği

Saatler uzun günler kısa

Fenikelileşememek. Ben bu sözü söylüyorum

Bu sözü sana söylüyorum bir gün gerekir nasıl olsa

Serhas'ın askerlerine gümüş zincirlerle döğdürdüğü

Öbür ucuna da gittim ben bu suyun.

Buradan taa peygamberler kıyısına kadar

Büyük suları sadece karpuz soğutmada kullanıyorlar

Fatih Sultan Mehmed gemilerini karadan yürüttü ya

Deniz kaçkını bir ulusun çocuklarıyız biz o gün bugün

Toprakçıl bir çapadır Denizyollarının arması bile.

Ama dilimizde yine de en ürpertili kelime deniz

Yine de sokaklarda bir ikinci kaptan tavrı

Teneşirlerde bir tekne beğenisi

Bir kazazede takısı bulunur sarhoşların yüzlerinde

Yine de faizcinin sesindeki hasır

Yelken olmaya özeniyor

Şoför edebiyatına önsöz olarak geçse yeridir

Yeni Camii'nin caddeye dadanmış dirsekleri

Ve

Bitişiğindeki gri gökkuşağının altından

Agop'un ülkesine bir anda geçilir

Orada işte orada

Kibrit bilekli kızların anahtar burunlu sekreterlerin

Lastik mühürle para basanların eğeyle tabanca üretenlerin

Cüzamlı işhanlarının çiçekbozuğu basımevlerinin

Önlerinden dalgın dalgın yürüyorsun

Sen ki bu şehrin eski tutarsızlarındansın

Kök bitkilerin heterogüllerin Çin yakılarının arasından

Bir güz sonu duygusunu ancak bir kez duyabilecek bir sığınma eğilimini

Kuytulardan aldığın bir çiçek gibi yukarı semtlere doğru sürüklüyorsun

Sen ki

Ayı Hugo'dan zararsız Mallarmê'ye, kaçık Artaud'ya kadar

Bir şeyler okudun biraz. İyi.

İngilizlerden de saymayı öğrendin biraz. O da iyi.

Ağzında bir tatil gevezeliği

Alnında bir ayazma serinliği taşıyan

Bir kadını sevdin çok. O belki daha da iyi.

Ama ne yap biliyor musun?

Şu eski adresini değiştir artık

On yıldır bilgeliğini tüketti.

Saatler uzun, günler...

CEMAL SÜREYA

....................................................................................................................................................................................................

ALINYAZISI SAATİ (İSTANBUL)

Yeryüzüne ayı indir o bir şehir olsun
Yaklaştıkça büyüyen
Ayrıntıları setleri bahçeleri
Yumuşak çizgileriyle ortaya çıkan
İşte ben o şehri yaşadım yıllarca
İstanbul’da parça parça
Çeşmelerinde ayı yaşadım
Servilerinde ayla birlik bölündüm
Ayla birlik yaralandım
İstanbul mezarlıklarını aydınlatan ayla
Soludum bölük bölük ahiretin
Keskin çizgili özgürlüğünü
Kanlı canlı özgürlüğünü ay kesmesi
İçtim sıcak bir yaz günü içilen buz gibi bir vişne şurubu benzeri
Kutsallığın ballı biberli çilekli çile kevserini
İstanbul’dur bu otuz yıl kana kana yaşadığım
Taşlarına adeta resmim işledi
Ben İstanbul’da dağıldım zerre zerre
İstanbul damla damla içimde birikti
Mermer tozu gelip gelip içimde oluştu bir şehir
Bu yeryüzünden ve gökyüzünden ötedeki şehirdir
O bir kılıçtır Doğudan Batıya uzanıp
Çin ipeğinden örülmüş şeytan kozasını bölen
Darbeleriyle Batı çeliğini lime lime eden
O Tanrı’nın kılıç halindeki hilali
İslam ruhunun kristalleşmiş heykeli
İçimin sesi rüyamın öfkesi merhametimin şehri
İstanbul’a gel oruç günleri gez gör ve dinle derinden
Taştaki oymalarını incele bir er gözüyle
Semerkant’tan kalkıp gelmiş erlerin gözüyle gör her yeri
Camileri mezarlıkları çeşmeleri ve sebilleri
Git Sümbülefendi’ye servilerden sor olan biteni
Merkezefendi’de tüket maddeyi yırt maddeciliğin kefenini
Bağdat’ta ebedi bağı ruhun ve ilahi hikmetlerin
Şam’da son sınırı manevi medeniyetlerin
Kozmik bakış metafizik sezgi
Bağdat’tan dal, Şam’dan yaprak Diyarbekir’den çizgi
Hep İstanbul’da kırık dökük
Parçalanmış silinmiş sönmüş
Hayaletler gibi kaçmış gizliliklere
Loş boşluklara sığınmış kan rengi bir huzur arzusu
Sabah Karacaahmet’te öten şafak kırmızısında savaş borusu
Sökün eder her sabah ufkun bir ucundan yeniçeriler
Su şırıltısından gök gürültüsüne değin
Bütün seslere düzen vermiş ebedi mehter
Yok olduysa bu şehir ruhu ruhuma sindi
Ben yaşadıkça o yaşayacak bende
Kimbilir belki o da dirilecek benimle
İslam Milletinin dirilişinde
O yeniden güneşin güneş ayın ay ve dünyanın dünya
İnsanın insan olduğu o günde
Ölümün biliyorum ey İstanbul diriliş içindir
Öyleyse indir ruhunun teslim bayraklarını indir göm toprağa
Doğrul ve kalk ayağa
Kemiklerinle etin arasında
Sonsuz güç topla korku ve muştuyla
Mucize muştusuyla
Yüreğim yırtılıyor çınlıyor ağlıyor yüreğim
Fırtına yaprak yaprak dökülüyor
Gecenin tüyleri savruluyor havaya
Ölümümü kutlayan Arz oğullarıyla
Mübarek toprağın anlamından bile yoksun
Taşın demirin mermerin ve tozun metafizik kadrine bile düşman
Kabus ruhumu çalmak isteyen hırsız
Madde dönüşür binbir şeye ama ruh kaybolmaz
Altın madeni gibi pırıl pırıl kalır ve solmaz

Ve ben kardan geldim ama denizi üstlendim
Denizi yüklendim adeta denizle evlendim
Denizle yaşadım denizle öldüm
Öldükten sonra denizin gözlerini gördüm
Denizden denize yükseldim
Birliğin şarkısını işittim dinledim derinliklerinde
Sedeflerinden yapılmış İstanbul camilerinin taşları
Beyaz güvercin kanadı köpüklerinde kubbelerini gördüm camilerin
-Ama gizleyerek saklayarak itiraf etmeyerek-
Bursa’dan gelen yeşil bu denizi boyadı gökten sonra
Ve trenler şifreli düdükleriyle trajedileri perdelerken
Dönüp bir köşeden ötede kaybolurken
Ben kayalarını denizin ahenkleştirdiği kıyılarda
Gerçeği koğaladım hayal meyal görünen kelimeler arkasında
Ve derken birden karaya sıçradım Ayasofya
Padişah türbeleriyle örtülmüş maskelenmiş şehzade mezarlarıyla
Kayboldu o deniz o kentle birlikte Rabbim bildir bana
olup biteni
O yeşil ötesi ışığı o güneşi tahlil eden su çizgisini
Ve sen ey Avrupa yerin dibine batacaksın bitmez tükenmez suçlarına karşılık
Ve derken Ayasofya yüzüme çarpan karanlık
Serin ve kilim nakışlı kızıl gözlü dev bir cam gibi
Ve kılıcımın ucunda Ayasofya küçük bir bilya gibi
Uçuyorum göklerin kubbesine bir ikram gibi
Gök sofrasında bir çeşni bir garnitür gibi
Kalk ve kavra ruhum bir kadavra gibi solan bu göksel yapıyı
Bir kartal taşırken yere düşmüş
Ve kalakalmış kaldığı yerde
Sonra karanlıklardan çıkan kartallar tünemiş üstüne
Yemişler ötesini berisini
Ey kozmiğin kemirdiği bir kent gibi yükselen yapı
Ey Allah’a açılan ve kapanan ulu kapı
Bir at gibi soluyorsun kulelerinle
Deniz öfkenin köpükleriyle benekli
Gel barışın köprüsü ol içimizde dışımızda
Yeniden sularından içelim kana kana
Savaşabilirim bugün bütün dünyayla
Gerekirse
Ruhumuzun susadığı hakikat olan
Evrensel İslam Barışının zaferi için
Aşk için Tanrı hakikati aşkı için
Göğe çıkan İsa yere insin diye
-Fazla çıkardılar göğe-
Gel ey Muhammed ve İsa hakikati
Burada sizi bekleyen bütün bir insanlık var
Bulutlar yaralı insanlar zehir saçan fırtınalar
Kara-düşünce fırtınalarıyla yüklü kurşun levha havaları
Savaşırım doğudan daha doğu
Doğrudan daha doğru olanı bulmak için
Zulme karşı savaşabilirim
İnsan başı yalnız Tanrı önünde eğilecektir
Ebedi hakikat budur
Bunun için savaşırım ben
Bunun için kanım helal olsun
Şehrimin altına özgür Tanrı aşkını yazmak
İstanbul’u yeniden Tanrı şehri yapmak
Bunun için savaşırım ben
Servi için savaşırım çınar için savaşırım
Tozlanmamış gün doğuşu için
Yıldızlar geceleri yeniden görünsün diye
Tuz deniz damlasında gülsün
Çam denizle gülüşsün
Su tenimizle barışsın
Ruhumuzla ışısın diye
Savaşçıyım ben atalarım gibi
İstanbul için savaşırım
Bağdat’ın dervişlik ortağı
Şam’ın kılıç kardeşi
Olan İstanbul için
Benim güneşimden öteye kimse gidemez
Benim güneşimin üstüne doğmadığı hayat hayat değil
“Benim duvarımdan yüksek duvar haraptır”
Gerçek özgürlüktür kölelik değil Tanrı’ya kulluk
İstanbul olacak yine gerçek özgürlüğün türküsü
Kıyamete kadar söylenecek türkü

......................................................................................................................

ÇÖKMÜŞ BİR KENT İÇİN SONNET

ben kimden koptumdu, akşamlar depresif, manik
bir aynayla beni bağladı bana... pis
bir kitap çöküntüsü: o, ben’im! kuğularla garanik
-i ulyá!.. sürüngen giysileriyle iblis;
alan da o’ydu, satan da... şeytanca alışveriş!
bir leşi bir leş tirirken yırtk, yarım;
satan o giysileri benden önce de giymiş...

ben aynayla kopmuşken bana nasıl bakarım?

terelelli terelella, tevellâ ve teberrâ
kent leşti ve ben ona bir koku gibi süründüm;
artık aşklar taşır beni, ben onlara kadavra
olsam da terelelli... mecnun’dum, leyla’ya büründüm...

bir kent kendi üstüne çökerken de kış;
aşklar yararken aşkları, sözlerde bir yırtılış...

Hilmi Yavuz

...................................................................................................................................................

VEDA

Bu şehirden gidiyorum
Gözleri kör olmuş kırlangıçlar gibi
Gururu yıkılmış soy atlar gibi
Bu şehirden gidiyorum

İnsanlar taş gibi bana yabancı
Ağaçlar bensiz hüküm giyecek bulvarlarda
Bir tambur bir yalnızlığı anlatıyorsa
O ışıksız pencereden
Ben onu bile bile duymuyor gibiyim.

Bu şehirden gidiyorum
Gömerek geceyi içime
Sabahın hüznünü beklemeden
Gidiyorum bu şehirden.

Erdem Beyazıt